  |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
คำชี้แจง การปรับปรุงดัชนีราคาผู้บริโภค
ปีฐาน 2545
เป็นประจำทุกเดือนเพื่อใช้วัดภาวะเงินเฟ้อและภาวะค่าครองชีพของประชาชน ซึ่งได้มีการปรับปรุง น้ำหนักค่าใช้จ่ายและรายการสินค้าที่ใช้คำนวณดัชนีราคาผู้บริโภคทุกๆ 4 ปี ตามการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือนของสำนักงานสถิติแห่งชาติ เพื่อให้ดัชนีราคาผู้บริโภคทันสมัยถูกต้อง สะท้อนค่าครองชีพของประชากร ตามพฤติกรรมการบริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป ครัวเรือน ที่สำนักงานสถิติแห่งชาติสำรวจล่าสุด คือ ปี 2545 มาศึกษาโครงสร้างรายได้ รายจ่ายของประชาชน เพื่อกำหนดกรอบครัวเรือนตัวอย่างของการจัดทำดัชนีราคาผู้บริโภคให้ครอบคลุมกลุ่มประชากรส่วนใหญ่ โดยกำหนดกรอบที่ตั้งของครัวเรือน จำนวนสมาชิกของครัวเรือนและรายได้ประจำของครัวเรือน สำหรับเป็นข้อมูลให้สำนักงานสถิติแห่งชาติคัดข้อมูลค่าใช้จ่ายของครัวเรือนดัชนีราคาผู้บริโภค เพื่อใช้ในการปรับปรุงน้ำหนักค่าใช้จ่ายในการคำนวณดัชนีราคาผู้บริโภค 3 ชุด คือ - ดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป - ดัชนีราคาผู้บริโภครายได้น้อย - ดัชนีราคาผู้บริโภคเขตชนบท การสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือนปี 2545 เป็นการเก็บรวบรวมข้อมูล ด้านรายได้และรายจ่ายของครัวเรือน ซึ่งคุ้มรวมของการสำรวจได้ปรับปรุงแบ่งเขต ตามเขตการปกครองของประเทศไทย ในปี 2542 โดยในแต่ละจังหวัดมีการแบ่งการปกครองเป็น 2 ส่วน คือ ในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล ซึ่งต่างจากใน ปี 2541 ที่แบ่งเป็น 3 ส่วน คือ เขตเทศบาล เขตสุขาภิบาลและนอกเขตเทศบาล/สุขาภิบาล
สุขาภิบาล ปัจจุบันเขตสุขาภิบาลได้มีการปรับยกฐานะพื้นที่บางส่วนเป็นเขตเทศบาล และที่เหลือจะรวมอยู่ในส่วนที่เป็นนอกเขตเทศบาล ดังนั้นจึงปรับพื้นที่ที่ตั้งครัวเรือนเป็นนอกเขตเทศบาล
คุ้มรวมของการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือนด้านรายได้และรายจ่าย ของปี 2545 ได้ปรับปรุงแบ่งเขตตามเขตการปกครองของประเทศไทยในปี 2542 ของกรมการ ปกครอง กระทรวงมหาดไทย ได้ปรับยกฐานะพื้นที่บางส่วนของเขตสุขาภิบาลเป็นเขตเทศบาล เป็นผลให้ที่ตั้งครัวเรือนตัวอย่างในภูมิภาค 4 ภาค ของดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไปในปี 2545 ในเขตเทศบาล มีพื้นที่ขยายกว้างขวางขึ้น และสัดส่วนประชากรของภูมิภาคจะเพิ่มขึ้น 1.1.2 ขนาดของครัวเรือนศึกษาข้อมูลอัตราร้อยละของจำนวนครัวเรือนในเขตเทศบาล ที่มีจำนวนสมาชิกในครัวเรือนตั้งแต่ 1 คน จนถึง 10 คน ขึ้นไป โดยพิจารณาเลือกกลุ่มขนาดของครัวเรือนที่มีสัดส่วนอยู่ในเกณฑ์สูงที่สามารถสะท้อนค่าครองชีพของประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศได้มากที่สุดเกินร้อยละ 80 เป็นขนาดของครัวเรือนดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป ซึ่งประกอบด้วยจำนวนสมาชิก 1-5 คนต่อครัวเรือน จะมีจำนวนครัวเรือนสะสมในเขตเทศบาลที่ร้อยละ 91.4 1.1.3 รายได้ประจำของครัวเรือน คัดเลือกตัวแทนรายได้ประจำของครัวเรือนเพื่อให้สามารถสะท้อนภาวะค่าครองชีพของครัวเรือนส่วนใหญ่ ได้อย่างครอบคลุมให้มากที่สุด โดยการตัดรายได้ต่ำที่สุดคือกลุ่มเดไซล์ที่ 1 ออกร้อยละ 10 และตัดรายได้สูงสุด คือกลุ่มเดไซล์ที่ 10 ออกร้อยละ 10 จะเหลือข้อมูลส่วนใหญ่ ร้อยละ 80 คือกลุ่ม เดไซล์ 2-9 ซึ่งมีรายได้ประจำของครัวเรือนดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไปที่ 3,000 -60,000 บาท/เดือน
ลักษณะของครัวเรือนตัวอย่างของดัชนีผู้บริโภคทั่วไปดังนี้
ได้จากการคัดเลือกรายการจากข้อมูลการสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ โดยใช้หลักเกณฑ์การคัดเลือกรายการสินค้าที่มีสัดส่วนค่าใช้จ่ายของสินค้าแต่ละรายการตั้งแต่ร้อยละ 0.01 ของค่าใช้จ่ายทั้งหมด ส่วนสินค้ารายการที่ไม่สามารถออกรายการได้ จะนำค่าใช้จ่ายไปรวมให้กับรายการสินค้าในหมวดเดียวกันที่มีความใกล้เคียงกัน - จำนวนรายการสินค้าและบริการใช้คำนวณในปี 2545 มี 373 รายการ คือสินค้าและบริการเพิ่มขึ้นจากปี
2541 จำนวน 47 รายการ
โดยหมวดอาหารและเครื่องดื่มเพิ่มขึ้น
19 รายการ หมวดอื่น ๆ
ไม่ใช่อาหารและเครื่องดื่ม
เพิ่มขึ้น 28 รายการ - ในปี 2545 ดัชนีหมวดใหญ่ยังคง 7 หมวดเหมือนเดิม -
รายการสินค้าในหมวดต่าง ๆ
ได้ปรับปรุงตามโครงสร้างของ
COICOP เปรียบเทียบค่าใช้จ่ายของครัวเรือนที่ใช้เป็นน้ำหนักสำหรับคำนวณดัชนีราคา ผู้บริโภคทั่วไป ระหว่างปี 2545 กับปี 2541
สัดส่วนค่าใช้จ่ายหมวดอาหารและเครื่องดื่ม ลดลงร้อยละ 6.4 เป็นการลดลงของ
สัดส่วนค่าใช้จ่ายหมวดอื่น ๆ ไม่ใช่อาหารและเครื่องดื่ม เพิ่มขึ้นร้อยละ 4.0
ค่าโดยสารรถประจำทาง ค่าประกันภัยรถยนต์ ภาษีรถยนต์ และค่าบริการโทรศัพท์มือถือ
โรงพยาบาลรัฐบาลและเอกชน
สัดส่วนประชากรของดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป เปรียบเทียบสัดส่วนประชากรที่ใช้ถ่วงน้ำหนัก สำหรับคำนวณดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไปของประเทศ ระหว่างปี 2545 กับปี 2541
*************************
2.1 ปรับปรุงลักษณะของครัวเรือนตัวอย่าง - ขนาดของครัวเรือนเลือกขนาดของครัวเรือนที่มีสัดส่วนอยู่ในเกณฑ์สูง ที่สามารถสะท้อนค่าครองชีพของประชาชนส่วนใหญ่ของประเทศเช่นเดียวกับขนาดของครัวเรือนดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป คือ ครัวเรือนที่มีสมาชิก 1-5 คน - รายได้ประจำของครัวเรือนคัดเลือกตัวแทนรายได้ประจำของครัวเรือนโดยรายได้ขั้นต่ำที่ 3,000 บาท/เดือน เช่นเดียวกับดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป ส่วนรายได้ขั้นสูงปรับด้วยค่าดัชนีราคาผู้บริโภครายได้น้อยของปี 2545 โดยปรับจาก 14,000 บาท/เดือน เป็น 15,000 บาท/เดือน ลักษณะของครัวเรือนตัวอย่างของดัชนีราคาผู้บริโภครายได้น้อย
- กำหนดรายการสินค้าและบริการ ใช้เกณฑ์การคัดเลือกรายการเช่นเดียวกับดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป คือเลือกรายการสินค้าที่มีสัดส่วนค่าใช้จ่ายของสินค้าแต่ละรายการตั้งแต่ร้อยละ 0.01 ของค่าใช้จ่ายทั้งหมด - จำนวนรายการสินค้าและบริการ ใช้คำนวณในปี 2545 มี 367 รายการ คือ สินค้าและบริการเพิ่มขึ้นจากปี 2541 จำนวน 45 รายการ โดยหมวดอาหารและเครื่องดื่มเพิ่มขึ้น 18 รายการ หมวดอื่น ๆ ไม่ใช่อาหารและเครื่องดื่มเพิ่มขึ้น 27 รายการ เปรียบเทียบค่าใช้จ่ายของครัวเรือนที่ใช้เป็นน้ำหนัก สำหรับคำนวณดัชนีราคาผู้บริโภค รายได้น้อย ระหว่างปี 2545 กับปี 2541 เปรียบเทียบสัดส่วนค่าใช้จ่ายปี 2545 และปี 2541 ดัชนีราคาผู้บริโภครายได้น้อย
สัดส่วนค่าใช้จ่ายหมวดอาหารและเครื่องดื่ม เพิ่มขึ้นร้อยละ 2.6 เป็นการเพิ่มขึ้นของ
สัดส่วนค่าใช้จ่ายหมวดอื่น ๆ ไม่ใช่อาหารเครื่องดื่ม ลดลงร้อยละ 2.1 เป็นการลดลงของ
****************************
กำหนดกรอบที่ตั้งของครัวเรือนที่อยู่นอกเขตเทศบาลซึ่งจะเป็นพื้นที่สุขาภิบาลเดิมบางส่วนที่ไม่ได้ปรับยกฐานะเป็นเขตเทศบาลร่วมกับพื้นที่เดิมที่เป็นพื้นที่นอกเขตเทศบาลและ นอกเขตสุขาภิบาลเดิมนั่นเอง - ขนาดของครัวเรือน เลือกกลุ่มขนาดของครัวเรือนนอกเขตเทศบาลที่มีสัดส่วนที่อยู่ในเกณฑ์สูง โดยนับรวมสัดส่วนสะสมในแต่ละกลุ่มของครัวเรือนที่สามารถสะท้อนครัวเรือนส่วนใหญ่มากที่สุดเกินร้อยละ 80 เป็นขนาดครัวเรือนดัชนี ราคาผู้บริโภคนอกเขตเมืองประกอบด้วยจำนวนสมาชิก 2-6 คน/ครัวเรือน - รายได้ประจำของครัวเรือนคัดเลือกตัวแทนรายได้ประจำครัวเรือนนอกเขตเทศบาลโดยการตัดรายได้ต่ำที่สุด คือกลุ่ม เดไซล์ ที่ 1 ออก ร้อยละ 10 และตัดรายได้สูงสุด คือกลุ่มเดไซล์ที่ 10 ออกร้อยละ 10 จะเหลือข้อมูลส่วนใหญ่ร้อยละ 80 ซึ่งมีรายได้ประจำของครัวเรือนดัชนีเขตชนบทที่ 2,000-25,000 บาท/เดือน
ลักษณะของครัวเรือนตัวอย่างของดัชนีราคาผู้บริโภคเขตชนบท
3.2 การปรับปรุงราคาสินค้าและบริการ ใช้เกณฑ์การคัดเลือกรายการเช่นเดียวกับดัชนีราคาผู้บริโภคทั่วไป คือเลือกรายการสินค้าที่มีสัดส่วนค่าใช้จ่ายของสินค้าแต่ละรายการ ตั้งแต่ร้อยละ 0.01 ของค่าใช้จ่ายทั้งหมด - จำนวนรายการสินค้าและบริการ ใช้คำนวณในปี 2545 มี 346 รายการ คือ สินค้าและบริการเพิ่มขึ้น จากปี 2537 จำนวน 106 รายการ โดยหมวดอาหารและเครื่องดื่มเพิ่มขึ้น 40 รายการ หมวดอื่น ๆ ไม่ใช่อาหารและเครื่องดื่มเพิ่มขึ้น 66 รายการ
เขตชนบท ระหว่างปี 2545 กับปี 2537 เปรียบเทียบสัดส่วนค่าใช้จ่ายปี 2545 และปี 2537 ดัชนีราคาผู้บริโภคเขตชนบท
สัดส่วนค่าใช้จ่ายหมวดอาหารและเครื่องดื่ม เพิ่มขึ้นร้อยละ 4.4 เป็นการเพิ่มขึ้นของ - อาหารสำเร็จรูป เพิ่มขึ้นร้อยละ 65.4 ได้แก่ กับข้าวสำเร็จรูป - เครื่องดื่มไม่มีแอลกอฮอล์ เพิ่มขึ้นร้อยละ 34.6 ได้แก่ กาแฟผง น้ำอัดลม น้ำดื่ม - ไข่และผลิตภัณฑ์นม เพิ่มขึ้นร้อยละ 26.4 ได้แก่ นมสด และนมเปรี้ยว - เครื่องนุ่งห่ม ลดลงร้อยละ 41.2 ได้แก่ เสื้อเชิ้ต กางเกงขายาว เครื่องแบบนักเรียน รองเท้า - ยาสูบ และเครื่องดื่มมีแอลกอฮอล์ ลดลงร้อยละ 18.2 ได้แก่ บุหรี่
- การบันเทิง
การอ่าน และการศึกษา
ลดลงร้อยละ 16.4 ได้แก่
ค่าชมภาพยนตร์วิทยุ
ค่าบำรุงการศึกษาเอกชน
**********************************
สำนักดัชนีเศรษฐกิจการค้า
สำนักงานปลัดกระทรวงพาณิชย์
กระทรวงพาณิชย์
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
